ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Έκθεση «Ένδυμα Ψυχής»

Βαγγέλης Κύρης – Ανατόλι Γεωργίεφ

 

Η έκθεση που μάγεψε το κοινό της Αθήνας, έρχεται στη Θεσσαλονίκη εμπλουτισμένη με νέα έργα από μοναδικές ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης, μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Παπαγεωργίου

 

Από τις 06 Σεπτεμβρίου 2024 έως και τις 06 Ιανουαρίου 2025, με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Παπαγεωργίουκαι με τη συνεργασία του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, παρουσιάζεται στο Παράρτημα Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ / Βίλα Καπαντζή, ηεμπλουτισμένη εμβληματική έκθεση με τίτλο «Ένδυμα Ψυχής», πουτελείυπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

 

Μετά το ταξίδι της έκθεσης σε Ελλάδα και εξωτερικό*, και τη μοναδική απήχηση στο κοινό σε όλους τους προορισμούς, και ιδιαίτερα στο Μουσείο της Ακρόπολης,όπου πραγματοποιήθηκεστο πλαίσιο των εορτασμών της επετείου συμπλήρωσης 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση του 1821, το «Ένδυμα Ψυχής» έρχεται στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για μια έκθεση μοναδική, όπου ο φωτογράφος Βαγγέλης Κύρης και ο εκφραστής της κεντητικής τέχνης Ανατόλι Γεωργίεφ παρουσιάζουν το «ελληνικό ένδυμα» με έναν ιδιαίτερο τρόπο και μια καλλιτεχνικήοπτική, φορεμένο από σύγχρονους ανθρώπους, και μέσα από την ώσμωση της φωτογραφίας με το ύφασμα και την κεντητική τέχνη.

 

Στην έκθεση, που θα παρουσιάζεται για τέσσερις μήνες στην πόλη της Θεσσαλονίκης, πάνω από 70 φορεσιές του παρελθόντος «ντύνουν» πρόσωπα του παρόντος, σε μια μοναδική σύνδεση που αναδεικνύει τον πλούτο, την ευφάνταστη ποικιλία, την αριστοτεχνία των λεπτομερειών, την κατασκευαστική δεξιότητα των ενδυμάτων. Ταυτόχρονα, μέσα από το διαπεραστικό βλέμμα, τη στάση και κίνηση του σώματος, οι ενδυμασίες γίνονται το αφήγημα της ιστορίας του τόπου, των ιστορικών προσώπων, των ιστοριών των κοινωνιών και της καθημερινότητάς τους.

 

Όπως γράφει ο δημιουργός και φωτογράφος Βαγγέλης Κύρης «Με χάρτη πλαισίου τεσσάρων τετραγωνικών ως φόντο, ήθελα να ταξιδέψω στον χώρο και τον χρόνο, όπου ανθίζει ο ελληνισμός. Μέσα από τα βλέμματα θέλησα να φτάσω ως την ψυχή και ο Ανατόλι με τα κεντήματα, να δώσει ζωή στην ύλη. Ένα ταξίδι και αυτό από τα βάθη της ψυχής στο τρισδιάστατο της ύλης, κρατώντας ως κέντρο το επίπεδο της φωτογραφίας». 

Για την πρωτοβουλία να πραγματοποιηθεί η έκθεση στη Θεσσαλονίκη, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Παπαγεωργίου, Γιώργος Ν. Παπαγεωργίου, αναφέρει: «Η έκθεση αυτή παρουσιάζει το ένδυμα ως έκφραση της ψυχής. Μια έκφραση της ψυχής των ανθρώπων, στην μακροϊστορία και τη μικροϊστορία της ελληνικής κοινωνίας. Από την πρώτη στιγμή το συγκεκριμένο έργο κίνησε το ενδιαφέρον του Ιδρύματος Παπαγεωργίου για τον εμπλουτισμό και την εκ νέου παρουσίαση της έκθεσης στην πόλη της Θεσσαλονίκης». Το  Ίδρυμα Παπαγεωργίου, με ευαισθησία σε θέματα τόσο υγείας, εκπαίδευσης και επιστήμης, όσο και τέχνης/πολιτισμού, πήρε την πρωτοβουλία όχι μόνο να παρουσιάσει την έκθεση στην Βόρεια Ελλάδα, αλλά και να αναδείξει την πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση της περιοχής με την έρευνα, αναζήτηση και φωτογράφιση νέου υλικού, τη δημιουργία έργων-εκθεμάτων από τη Μακεδονία και τη Θράκη, καθώς και με έργα ενδεικτικά της πολυπολιτισμικής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης των περασμένων αιώνων.

Η πρωτοβουλία αυτή, πέρα από την βάση της αρχικής παρουσίασης με ενδυμασίες των συλλογών του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης και του Λυκείου Ελληνίδων Ηράκλειου, πλαισιώθηκε από μια ουσιαστική σύμπραξη φορέων της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας: το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας,η Ισραηλιτική Κοινότητα και το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, το Λύκειο Ελληνίδων Θεσσαλονίκης, το Λύκειο των Ελληνίδων Νάουσας και ο Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος της ΧΑΝΘ, άνοιξαν τις προθήκες, τα ερμάρια και τη μνήμη των τοπικών κοινωνιών που εκπροσωπούν, για να είναι εφικτή η σύνθεση της έκθεσης με τα νέα εκθέματα.

 

Σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν οργανωμένες ξεναγήσεις και επισκέψεις σχολείων, ενώ η έκθεση θα είναι ανοιχτήγια το κοινό τις ακόλουθες ώρες:

Δευτέρα-Τρίτη-Τετάρτη 10:00-17:00

Πέμπτη-Παρασκευή 12:00-20:00

Σάββατο 13:00-19:00

Κυριακή 11:00-15:00

 

Η είσοδος στην έκθεση είναι ελεύθερη για το κοινό.

 

Πληροφορίες

SYMVOLI | Conference & Cultural Management

1. 2310 433099

Ε. endymapsychis@symvoli.gr

 

Παράρτημα Θεσσαλονίκης ΜΙΕΤ / Βίλα Καπαντζή

Τ. 2310 295170/171/295177

1. mietthe2@otenet.gr

 

 

 

 

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ

 

 

ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

 

 

 

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

 

 

 

ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ

 

 

 

*Παρουσίαση της έκθεσης «Ένδυμα Ψυχής» έως σήμερα

• Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη στην Ύδρα, που είναι παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου
• Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια
• Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας – Κύπρος, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Λεβέντη
• Korea Foundation Gallery στη Σεούλ – Κορέα, με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Κορέα
• Πινακοθήκη Κυκλάδων – Σύρος, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αντώνιος Ε. Κομνηνός
• Αρχαιολογικό Μουσείο Ελεύθερνας – Κρήτη, με την υποστήριξη της Μαρίας Εμπειρίκου
• Αρχαιολογικό Μουσείο Ακρόπολης – Αθήνα, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Μαριάννα Βαρδινογιάννη
• Palazzo Bonvicini – Βενετία, με την υποστήριξη του Fondation Valmont

 

 

Οι φορείς της Βόρειας Ελλάδας που συνέδραμαν στον εμπλουτισμό της έκθεσης.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑhttps://imma.edu.gr/

Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στεγάζεται στο ιστορικό κτήριο, σχεδιασμένο από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Έρνστ Τσίλλερ, στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας και Προξένου Κορομηλά, στη Θεσσαλονίκη.

Στους μόνιμους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου παρουσιάζονται παραστατικά οι κυριότερες φάσεις της ιστορίας της Μακεδονίας του 19ου και των αρχών του 20ού αι., καθώς και οι κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις που επηρέασαν αποφασιστικά το μέλλον του Ελληνισμού της περιοχής.

Οι όψεις και οι συντελεστές του Μακεδονικού Αγώνα αναδεικνύονται στις θεματικές ενότητες αφιερωμένες στις προσωπικές ιστορίες επώνυμων και ανώνυμων αγωνιστών, στη συμβολή του κλήρου, των δασκάλων και στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Ελληνικού Προξενείου Θεσσαλονίκης.

Η δράση σπουδαίων προσωπικοτήτων, όπως ο Παύλος Μελάς, ο Λάμπρος Κορομηλάς, ο Τέλλος Άγρας κ.ά., αλλά και των απλών ανθρώπων προβάλλεται μέσα από τα αντικείμενα της καθημερινότητάς τους. Πλούσιο φωτογραφικό υλικό και ιστορικοί πίνακες συμπληρώνουν τη μόνιμη έκθεση και τονίζουν τη σημασία του Αγώνα για τον Ελληνισμό.

 

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣhttps://www.lemmth.gr/welcome

Το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης (ΛΕΜΜ-Θ), στην πορεία των 54 χρόνων παρουσίας του, μέσα από τη συλλεκτική, ερευνητική και εκπαιδευτική του δραστηριότητα διαμεσολαβεί στις σχέσεις των σημερινών ανθρώπων με τους κοντινούς τους προγόνους, φωτίζοντας όψεις διαχείρισης του πρόσφατου παρελθόντος και ανάγνωσης της ιστορίας. Ο μακεδονικόςντουλαμάς, το πανωφόρι που φορέθηκε από τον Παύλο Μελά (1870 – 1904), κορυφαίο στέλεχος του Μακεδονικού Αγώνα (1904 – 1908) και μορφή που κατέχει εξέχουσα θέση στη συλλογική μνήμη, θέτει εμφατικά το ζήτημα της ανάδειξης και ερμηνείας των υλικών μαρτυριών, όταν αυτές εκπέμπουν εθνικά μηνύματα και επενδύονται με ισχυρούς συμβολισμούς. Η συλλογή, διαφύλαξη και τεκμηρίωση των αντικειμένων, οι εκθέσεις, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, οι εκδόσεις και οι συνεργασίες με ιδιώτες και φορείς αποτελούν για το Μουσείο πρωταρχικό στόχο και κινητήρια δύναμη και εξασφαλίζουν έναν δίαυλο επικοινωνίας με το κοινό, συνδέοντας τις γενιές που απήλθαν, αυτές που ενεργούν στον παρόντα χρόνο κι εκείνες που θα τις διαδεχθούν

 

ΕΒΡΑΪΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣhttps://www.jct.gr/JMTH.php

Η ενδυμασία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης υπέστη πολύ  μικρές αλλαγές στις αρχές και στα  μέσα του 19^ου αιώνα. Το γεγονός αυτό αναμφίβολα οφείλεται  στον συντηρητισμό   ως επακόλουθο της οικονομικής παρακμής της πόλης,  όταν το λιμάνι της έφραξε και έπαψε να είναι ένας σημαντικός  εμπορικός κόμβος στο Αιγαίο. Η φορεσιά των Εβραίων γυναικών ήταν εντυπωσιακή και προφανώς κατά πολλές έννοιες μοναδική, αντανακλάται στις αναρίθμητες περιγραφές τους από ξένους περιηγητές στην πόλη. Όλες οι Εβραίες γυναίκες της Θεσσαλονίκης φορούσαν μια φορεσιά παρόμοια, αν όχι πανομοιότυπη, με ελάχιστες παραλλαγές. Μέσα από τις ονομασίες των επιμέρους συστατικών της ενδυμασίας  μπορούμε να οδηγηθούμε στην πραγματική καταγωγή της ενδυμασίας. Τούρκικες λέξεις χρησιμοποιούνται για κάθε σχεδόν μέρος της φορεσιάς, ενώ λέξεις στα ισπανοεβραϊκά  χρησιμοποιήθηκαν μόνο για κάποιες πολύ εκκεντρικές και ιδιόμορφες  προσθήκες. Έτσι, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα  ότι η ενδυμασία των γυναικών της Θεσσαλονίκης αποτελεί μια τοπική προσαρμογή της Οθωμανικής  γυναικείας ενδυμασίας (πηγή: Νίκος Χανάν Σταυρουλάκης,  Sephardi and Romaniote Jewish Costumes in Greece and Turkey, Athens, The Jewish museum of Greece, 1986).

 

ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣhttps://likhelthes.gr/

Το Λύκειο Ελληνίδων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1939 από επιφανείς κυρίες της Θεσσαλονίκης και είναι μέλος της μεγάλης λυκειακής οικογένειας που δημιουργήθηκε από την Καλλιρρόη Σιγανού Παρρέν, ιδρύτρια του πρώτου Λυκείου των Ελληνίδων στην Αθήνα, το 1911.  Μέλη της οικογένειας αυτής συναντά κανείς σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και στο εξωτερικό.

Σκοπός της ίδρυσης του Λυκείου Ελληνίδων Θεσσαλονίκης είναι η διατήρηση και προβολή των παραδοσιακών χορών και εθίμων όλης της Ελλάδας και ιδιαίτερα της Βόρειας Ελλάδας και η συμβολή στην πρόοδο της Ελληνίδας και στην ενίσχυση της εργαζόμενης γυναίκας σε οποιοδήποτε κλάδο.

Το Λύκειο Ελληνίδων Θεσσαλονίκης, του οποίου η συνεισφορά στην κοινωνία στη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου  υπήρξε πολύ σημαντική, ξεκίνησε ήδη από το 1950 τη δημιουργία τμημάτων εκμάθησης παραδοσιακών χορών και τη συλλογή αυθεντικών παραδοσιακών ενδυμασιών καθώς και την κατασκευή καλών αντιγράφων τους.

Το 1991, του απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών  αργυρό βραβείο διότι « επί πενήντα και πλέον έτη την των Ελλήνων ιστορική μνήμην άσβεστον διατηρεί».

 

ΛΥΚΕΙΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΝΑΟΥΣΑΣhttp://www.len.gr/el/index.htm

Το Λύκειο των Ελληνίδων Νάουσας (ΛΕΝ) είναι ένα γυναικείο πολιτιστικό σωματείο με πολύχρονη προσφορά στα πολιτιστικά δρώμενα της Νάουσας, που προσπαθεί με σεβασμό και επίγνωση να διαφυλάξει τους θησαυρούς της λαϊκής μας κληρονομιάς και να κρατήσει στέρεους τους δεσμούς με την εθνική μας παράδοση. Ιδρύθηκε το 1966 ως παράρτημα του Λυκείου Ελληνίδων Αθηνών, με καταστατικούς σκοπούς την εξύψωση της θέσης της Ελληνίδας στην κοινωνία και τη διάσωση και διάδοση της Εθνικής μας Κληρονομιάς.

Το Λύκειο των Ελληνίδων Νάουσας αμέσως μετά την ίδρυσή του, ξεκίνησε τη συλλογή λαογραφικών αντικειμένων με σκοπό τη διάσωση του λαογραφικού πλούτου της πόλης και τη δημιουργία του Λαογραφικού της Μουσείου. Μια προσπάθεια που συνεχίζεται μέχρι σήμερα με δωρεές των συμπολιτών μας, οι οποίες αποτελούν ένδειξη αναγνώρισης, εμπιστοσύνης και εκτίμησης στο έργο του ΛΕΝ για τη διατήρηση και τη διαφύλαξη της παράδοσης του τόπου μας.

 

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΝΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Χ.Α.Ν.Θ.)www.ymca.gr

Η Χ.Α.Ν.Θ. (Χριστιανική Αδελφότης Νέων Θεσσαλονίκης) ιδρύθηκε το 1921. Είναι κοινωφελές, μη κερδοσκοπικό Σωματείο με εμβληματική παρουσία στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Στεγάζεται σε ένα από τα πιο ιστορικά κτίρια του κέντρου της Θεσσαλονίκης και έχει Παραρτήματα στην Καλαμαριά και το Ασβεστοχώρι. Με ιστορία που μετρά έναν αιώνα, γαλουχεί ήδη την 4η γενιά πολιτών, από την ίδρυσή της. Η Χ.Α.Ν.Θ. προάγει τις ανθρώπινες αξίες, συντροφεύοντας την ζωή κάθε μέλους της, μέσα από την άθληση, την εκπαίδευση, τις κατασκηνώσεις, την κοινωνική προσφορά και τον εθελοντισμό, στοχεύοντας στην ισόρροπη ανάπτυξη του σώματος, του πνεύματος, της ψυχής και της κοινωνικότητας της νεολαίας.

Ο Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος της Χ.Α.Ν.Θ. ιδρύθηκε το 1982, και λειτουργεί απερίσπαστα στην κατεύθυνση της ανάδειξης της πλούσιας ελληνικής μουσικοχορευτικής παράδοσης, πάντα με σεβασμό, ευαισθησία, σοβαρότητα, ακρίβεια και κριτική διάθεση. Στα 40 χρόνια λειτουργίας του, περισσότεροι από 5.500 άτομα, όλων των ηλικιών, γνώρισαν μέσα από τις χορευτικές του ομάδες τον παλμό και τη δύναμη των ελληνικών παραδοσιακών χορών. Διαθέτει πλούσια ιματιοθήκη με φορεσιές από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, με έμφαση τη Μακεδονία, τη Θράκη, την Ήπειρο, τα Νησιά και την Μικρά Ασία.